پرتاب موشک آرتمیس ۱ به ماه تا پاییز انجام نخواهد شد

در پی بروز مشکل جدی برای مأموریت آرتمیس ۱ ناسا و لغو دوباره‌ی فرآیند پرتاب، موشک عظیم سامانه‌ی پرتاب فضایی برای دریافت مجدد گواهینامه‌ی پرواز، به ساختمان مونتاژ بازمی‌گردد و پرتاب آن تا چند ماه آینده انجام نخواهد شد.

ناسا نخستین تلاش خود را برای پرتاب موشک آرتمیس ۱ روز ۲۹ آگوست (۷ شهریور) پیش برد که به دلیل تشخیص اشتباه یکی از سنسورها هنگام خنک‌سازی موتور و اعلام نرسیدن سوخت فوق سرد کافی و همچنین برخی مشکلات فنی دیگر و شرایط آب‌وهوایی متوقف شد.

بدین ترتیب دومین تلاش برای شب گذشته برنامه‌ریزی شد اما باز هم نتیجه‌بخش نبود. چند ساعت مانده به پرتاب و در زمان سوخت‌گیری، متخصصان ناسا متوجه نشت غیرمنتظره در رابط بین لوله‌ی تغذیه‌ی هیدروژن مایع و موشک شدند که با وجود آزمایش چندین راه حل احتمالی موقت، نتوانستند آن را رفع کنند و بدین ترتیب این عملیات هم متوقف شد.

در ادامه مدیران مأموریت پس از بررسی شرایط تصمیم گرفتند که از تلاش‌های اضافی در دوره‌ی پرتاب فعلی صرف نظر کنند. در حقیقت دوره‌ی پرتاب برنامه‌ریزی شده‌ی کنونی، ۶ سپتامبر (بامداد ۱۶ شهریور) به پایان می‌رسد و زمان کافی برای جایگزینی سخت‌افزار معیوبی که باعث نشت هیدروژن شده است و در ادامه آزمایش مجدد آن و دریافت گواهی پرتاب از نیروی فضایی ایالات متحده آمریکا وجود ندارد.

دوره‌ی پرتاب به روزهایی گفته می‌شود که در آن فرصت پرتاب یک موشک برای رسیدن به مدار هدف وجود دارد. هر دوره‌ی پرتاب، شامل چندین پنجره‌ی پرتاب چند ساعته می‌شود که می‌توان مأموریت را در آن‌ها آغاز کرد.

به گفته‌ی ناسا موشک اکنون شرایط پایداری دارد و متخصصان در حال عیب‌یابی آن هستند. طی چند روز آینده، تیم‌های مختلف مأموریت با دسترسی به ناحیه‌ی نشتی در سکوی پرتاب ۳۹B و ارزیابی داده‌های دیگر، شرایط را بررسی می‌کنند تا برای رفع مشکل در سکوی پرتاب یا نیاز به رفع آن در ساختمان مونتاژ وسایل نقلیه (VAB) تصمیم بگیرند.

با این وجود، صدور گواهینامه برای برآورده کردن الزامات ایمنی محدوده‌ی پرتاب، هم‌اکنون حدود ۲۵ روز طول می‌کشد و ناسا ناچار است که پیش از پرتاب بعدی، برای تنظیم مجدد باتری‌های سیستم، مجموعه‌ی موشک و فضاپیما را به VAB برگرداند مگر آنکه از نیروی فضایی آمریکا معافیت دریافت کند.

با لغو کامل تلاش‌ها در دوره‌ی پرتاب فعلی، اکنون ناسا باید برای انتخاب یکی از بازه‌های دردسترس دیگر تصمیم بگیرد. به دلیل مکانیک مداری پیچیده ای که در پرتاب به ماه دخالت دارد، تنها در زمان‌های خاصی می‌توان موشک را به فضا فرستاد. دوره‌های پرتاب بعدی شامل این موارد است:

۱۹ سپتامبر تا ۴ اکتبر (۲۸ شهریور تا ۱۲ مهر)

این دوره شامل ۱۴ پنجره‌ی پرتاب می‌شود اما با توجه به در پیش بودن سفر مأموریت سرنشین‌دار «کرو-۵» (Crew-5) به ایستگاه فضایی بین‌المللی، بعید است که ناسا این دوره‌ی پرتاب را انتخاب کند.

۱۷ تا ۳۱ اکتبر (۲۵ مهر تا ۹ آبان)

۱۱ پنجره‌ی پرتاب در این دوره فراهم است که تا حدود احتمال انتخاب آن وجود دارد. اما باید درنظر داشت که در این دوره عوامل دیگری ازجمله وضعیت آب‌وهوایی و بروز طوفان‌های متعدد، شرایط چندان مطلوبی برای پرتاب نخواهند بود.

۱۲ تا ۲۷ نوامبر (۲۱ آبان تا ۶ آذر)

این دوره‌ی پرتاب ۱۲ پنجره‌ی پرتاب را دربر می‌گیرد و با توجه به در نظر گرفتن همه‌ی شرایط، احتمال بیشتری برای انتخاب آن وجود دارد.

۹ تا ۲۳ دسامبر (۱۸ آذر تا ۲ دی)

این بازه هم شامل ۱۱ پنجره‌ی پرتاب می‌شود اما به احتمال زیاد، مأموریت پیش از آن انجام شده است.

هیچ کس به اندازه‌ی ناسا برای آغاز سفر آرتمیس به ماه هیجان ندارد اما این آژانس فضایی، فقط زمانی موشک را پرتاب می‌کند که کاملا آماده باشد. پیش از این هم مأموریت‌های دیگر با مشکلات پیش از پرتاب مواجه شده‌اند. از جمله پیش از آغاز سفرهای شاتل فضایی، این مجموعه ۲۰ بار به دلیل مشکلات فنی به ساختمان مونتاژ وسایل نقلیه بازگردانده شد.

بنابراین هر اندازه که لغو عملیات پرتاب می‌تواند دشوار باشد، نباید فراموش کرد که پرتاب یک موشک عظیم تازه، به‌ویژه برای فرستادن انسان به ماه، بسیار دشوار است.

عکس کاور: مجموعه‌ی موشک SLS و فضاپیمای اوریون بر سکوی پرتاب
Credit: NASA

منابع: NASA, K. Ebadi, Space Coast Daily, CNN